Er is iets wonderlijks aan zelfliefde. Iedereen lijkt het belangrijk te vinden, maar wat het nou precies ís en vooral: hoe je het doet, blijft vaak vaag.
Is het jezelf verwennen? Jezelf goedkeuren? Jezelf fantastisch vinden, ook als je het verprutst?
Zelfliefde betekent: je veilig voelen in jezelf, ook als de buitenwereld rammelt. Dat je er voor jezelf bent, zelfs als een ander dat niet doet. Dat je je innerlijke rust niet laat afhangen van of iemand je ziet, aardig vindt of terugbelt.
En dat klinkt natuurlijk mooi, maar hoe dóé je dat eigenlijk?
Drie manieren om (weer) van jezelf te houden
Niet zeven, niet tien, ik geef je geen eindeloze lijst, gewoon drie handvatten. Want zelfliefde gaat niet om méér doen, maar om aandachtig zijn in wat je doet en in wat je laat…
- Wees vriendelijk als je fouten maakt
We hebben allemaal een innerlijke stem die een topper is in (ver)oordelen.
“Wat dom. Waarom deed je dat nou weer?”
Terwijl je tegen een vriendin waarschijnlijk zou zeggen: “Kan gebeuren. Je bent oké.”
Bijzonder toch dat het ineens anders lijkt te werken als het over een ander gaat🤔?
Hoewel dat kritische stemmetje je anders wil laten geloven; Zelfliefde of zelfcompassie is geen zwakte. Het is eerder veerkracht in actie. Onderzoek van Kristin Neff laat zien mensen die vriendelijk zijn voor zichzelf méér leren van fouten, sneller herstellen van tegenslagen en beter kunnen omgaan met stress.
Volgende keer dat je iets ‘verprutst’, probeer dit:
Zeg hardop (of zachtjes):
“Ok, was niet handig, je mag balen en je mag hiervan leren. Je bent oké en we gaan dit oplossen.”
Voelt dat onwennig? Mooi. Dat betekent dat je iets nieuws aan het aanleren bent.
-
Sta stil bij wat je voelt (in plaats van eroverheen te stappen)
We zijn vaak sneller geneigd om gevoelens weg te praten dan ze toe te laten.
“Het valt wel mee.”
“Er zijn ergere dingen.”
En eerlijk is eerlijk: die neiging heeft óók een functie. Het helpt soms om door te kunnen, om te blijven functioneren en niet overspoeld te raken. Je hoofd wil je beschermen tegen ongemak, verlies van controle, kwetsbaarheid.
Maar… gevoelens verdwijnen niet als je ze telkens negeert. Ze verstoppen zich gewoon ergens; in je lijf, je hoofd of je gedrag. Om vervolgens terug te komen als spanning, uitstelgedrag, vermoeidheid of een uitbarsting die ‘opeens’ uit het niets lijkt te komen.
De winst ligt in dat moment waarop je besluit niet langer door te duwen of weg te stoppen, maar stap voor stap toe te laten wat er is.
Dat kan spannend voelen en er kunnen gedachten komen als:
“Wat als ik blijf hangen in die emotie?”
Weet dan dat emotie vraagt om aandacht, niet om overname. Juist het toelaten maakt los wat vastzit.
En je hoeft je er ook niet in te verliezen al schreeuwend als een soort Hulk of zoals Ross (uit de jaren negentig serie Friends) die “I’m FINE!” roept 😉
Het is al helpend als je je gevoel even erkend. Even laat bestaan. En dan weer te ademen.
Je emoties zijn er niet om je lastig te vallen. Ze geven je informatie. Over wat je nodig hebt. Wat je mist. Of wat geraakt is.
Gevoelens die je toelaat, verliezen hun grip.
Gevoelens die je negeert, blijven rommelen.
Helpende oefening:
Neem vijf minuten. Schrijf op:
- Wat voel ik op dit moment?
- Waar voel ik het in mijn lichaam?
- Wat zou dit gevoel mij kunnen willen vertellen?
Je hoeft niets op te lossen of te veranderen. Alleen erkennen. Zoals je ook een kind soms even in je armen neemt, voordat je begint met uitleggen.
-
Maak zelfliefde zichtbaar in je dag
Zelfliefde klinkt misschien groots, maar het zit vaak in kleine, concrete keuzes.
In hoe je tegen jezelf praat, hoe je je dag inricht en of je jezelf toestemming geeft om te stoppen met je zorgen maken, met vergelijken, met rennen.
Voorbeelden van kleine zelfliefde-gewoontes:
- Je telefoon wegleggen als je merkt dat je overprikkeld raakt
- Een glas water pakken, voordat je automatisch naar koffie grijpt
- Vijf minuten wandelen zonder oortjes
- Op een briefje schrijven: “Je doet het goed.” En het in je jaszak stoppen
Oefening:
Start een ‘liefdespotje’. Pak een glazen pot of een doosje.
Stop er elke dag (of week) een briefje in:
Iets waar je trots op bent, een fijne herinnering, iets moois wat iemand over je zei, of iets waar je vandaag bewust voor koos.
Op rotdagen kun je ze teruglezen. Op goede dagen voeg je nieuwe toe.
Zelfliefde, zelfverheerlijking of medelijden?
Zelfliefde betekent niet dat je jezelf op een voetstuk zet, of jezelf zielig vindt. Het is geen narcisme (“Ik ben beter dan jij”) en ook geen slachtofferschap (“Ik ben machteloos en zielig”).
Het is zeggen: “Ik ben waardevol, ook als ik tekortschiet. En ik ben verantwoordelijk in wat ik doe.”
Maar wat betekent dat dan: verantwoordelijk zijn in wat je doet?
Niet: “Ik los alles alleen op en ik mag niks voelen”, het altijd bij de ander neerleggen of “Tja, zo ben ik nu eenmaal”.
Verantwoordelijkheid = iets onder ogen zien + er iets mee doen.
Niet alles ligt binnen jouw controle, echter hoe je ermee omgaat daar zit je speelruimte.
Voorbeelden van verantwoordelijkheid in actie:
- Je gevoelens erkennen zonder ze af te reageren
- Je fouten toegeven én ervan leren
- Je grenzen aangeven, ook als dat ongemakkelijk is
- Jezelf vragen: “Wat wil ik anders doen en wat is mijn volgende stap?”
Verantwoordelijkheid is geen zware jas. Het is lef.
Niet om perfect te zijn, maar om eerlijk te zijn. Naar jezelf en naar de ander.
Oftewel:
Zelfliefde zonder verantwoordelijkheid? Dan blijf je hangen.
Verantwoordelijkheid zonder zelfliefde? Dan word je een harde robot met een to-do-lijst.
Samen maken ze je zacht én stevig tegelijk.
Gerichter aan de slag?
Wil jij je zelfliefde verder versterken, je eigen grenzen beter leren voelen en steviger in je schoenen staan? Met de handvatten uit dit artikel kun je al een mooie eerste stap zetten. Nog gerichter aan de slag? Kijk dan naar de mogelijkheden voor 1-op-1 coaching en boek dan een vrijblijvende kennismaking.
Liefs,
Maaike
Bronnen, boeken en inspiratie
- Nedra Glover Tawwab. Set Boundaries, Find Peace
- Brené Brown. Daring Greatly, The Gifts of Imperfection
- Mel Robbins. The Let Them Theory
- Anna Katherine. Boundaries: where you end and I begin
